Skip to main content

कुर्सी


बल्ल मेरो तेस्रो नेत्र खुल्यो
बल्ल मेरो आङमा घाम ःलाग्यो
बल्ल मेरो ध्यानले बोधिसत्व प्राप्त गर्यो
हाम्रो खास दुश्मन त कुर्सी पो रहेछ
हामीले पुज्ने गरेको कुसीै
हामीले सलाम ठोक्ने गरेको कुर्सीं
हामीले रगत बगाएर स्थापना गरेको कुर्सी
होला हुन त हाम्रो दुश्मन
बाहिर बाहिरबाट कुर्सीलाई चलाउनेवाला पनि
बाहिर बाहिरबाट कुर्सीलाई हल्लाउनेबाला पनि
बाहिर बाहिरबाट कुर्सीलाई ढलाउनेबाला पनि
बाहिर बाहिरबाट कुर्सीमा आसीन गराउनेबाला पनि
फेरि पनि हाम्रो खास दुश्मन त कुर्सी नै रहेछ
कुर्सी
जसले मुलुकका एक पछि अर्का नदी बेच्यो
खोला बेच्यो
नाला बेच्यो
कुर्सी
जसले मुलुकको जल जंगल जडीबुटी र जमीन बेच्यो
कुर्सी 
जसले मुलुकको स्वाधीनता बेच्यो
मुलुकको स्वतन्त्रता बेच्यो
मुलुुुुुुुुकको सार्वभौमिकता बेच्यो
मुलुकको अस्मिता बेच्यो
कुर्सी
जसले मुलुकको बिगत  बेच्यो
मुलुकको बर्तमान बेच्यो
मुलुकको भविष्य बेच्यो
कुर्सी 
जसले मुलुकको गौरवमय इतिहास बेच्यो
संस्कृति बेच्यो
पहिचान बेच्यो
कुर्सी
जसले नागरिक बेच्यो
नागरिकता बेच्यो
कुर्सी
जसले कुर्सी राख्ने जमीन पनि बेच्यो
जसले मुलुकलाई कंंगाल बनायो
जसले मुलुकलाई कंकाल बनायो
शायद गुरुलेभन्दा चेलाले कुरा छिटो बुझ्दा रहेछन्
हिजोे क्याम्पसको कुर्सी माथि कोठाबाट तल फालेर
पेट्रोल खनाइ आगो लगाएर जलाएका थिए
बर परबाट हामीले तमाशे भएर हेरेका थियौं
भनेका थियौंं
के गरेका होलान् चेलाहरूले यस्तो
कुर्सीको अर्को नाम सिंहासन पनि हो रहेछ
हिजो सडकले  एउटा सिंहासन ढलाएको थियो
आखिर सडक तात्यो भने इन्द्रको सिंहासन पनि ढल्दोरहेछ
सडक तात्यो पनि कुर्सी पनि त ढल्न सक्दछ
यो कुरा कहिले होला कुर्सीले बुझ्ने
सडक तात्यो भने क्याम्पसको कुर्सी जस्तै
सिंहदरबारको कुर्सी पनि त जल्न सक्दछ
यति सानो कुरा पनि किन होला
कुसींले बुझ्न नसकेको
बुझ्न नखोजेको
शायद यही भएर भूपिले भने होलान्
घुम्ने मेजमाथि अन्धो मान्छे 
बल्ल मेरो तेस्रो नेत्र खुल्यो
बल्ल मेरो आङमा घाम ःलाग्यो
बल्ल मेरो ध्यानले बोधिसत्व प्राप्त गर्यो
हाम्रो खास दुश्मन त कुर्सी पो रहेछ
हामीले पुज्ने गरेको कुसीै
हामीले सलाम ठोक्ने गरेको कुर्सीं
हामीले रगत बगाएर स्थापना गरेको कुर्सी ।
३१–१२–२०१९
१५–९–२०७६































































































































Comments

Popular posts from this blog

लालबीन क्षेत्रीको सम्झनामा

  हालै नागालैण्डको डिमापुरमा लालबीन क्षेत्रीको असामयिक मृत्यु भएको खबर पाएँ  । दुखित भएँ ।  उहाँको मृत्युको खबरले मलाई  सर्वप्रथम शिलाङ पुरायो । हाम्रो भेट र चिनाजानी शिलाङमा भएको थियो । अझ कुरा खु्लाएर भन्नु पर्दा हाम्रो प्रथमभेट गल्फलिंकमा भएको थियो । एशिया कै नामूद गल्फ फिल्ड गल्फ लिंकमा भएको थियो । त्यहाँ हामी पिकनिकमा उपस्थित थियौं । कुनि कताबाट mाालबीन क्षेत्री त्यहाँ झुल्किए । उनका साथमा अन्य कुनै व्यक्ति पनि हुनु पर्दछ । तर म स्मरण गर्न सकिरहेको छैन । जे होस्, लालबीन बडो रमाइलो व्यक्ति रहेछन् । नाच गान जानेका व्यक्ति रहेछन् । उनी त्यस पिकनिकमा नाचे गाए ।  शायद त्यही नाचगानले गर्दा नै उनी मेरो नजरमा परे । मेरो सम्झनामा रहे ।  हाम्रो त्यो भेटले पछि राजनीतिक सम्बन्ध समेत स्थापित  गर्यो । उनी बाम राजनीतिमा सम्पर्कित भए । पुष्पलालको नेतृत्वको कम्युनिष्ट पार्टीका नजिक भए । उनी डिमापुरमा सामाजिक साहित्यिक र सांस्कृतिक कार्यमा पनि क्रियाशील रहे ।  लालबीन क्षेत्रीको पुख्र्यौली घर स्याञ्जा हो ।  तर उनी स्या)ञ्जा पुगेको मलाई त्यति सम्झना छैन ।  पछि लालबीन क्षेत्रीको विबाह त्यतिबेला गुवाहा

त्यो फेरि फर्केला कथातिर फेरि फर्किंदा

     ।  मैले गल्कोटमा विद्यार्थी कालमा त्यो फोरि फर्केला कथा अध्ययन गरेका थिएँ । मलाई त्यस कथाले निकै नै प्रभावित पारेको थियो । मेरो बाल्यकालमा नै  लोककथाप्रति निकै धेरै रुचि भए पनि आधुुनिक कथाका सम्बन्धमा मेरो कुनै खासै ज्ञान थिएन । त्यतिबेला म शायद भवानी भिक्षुको नामसित परिचित भएको थिएँ थिएन त्यो पनि मलाई थाहा छैन । तर पनि उनको त्यो फरि फर्केला कथाले मलाई निकै प्रभावित पारेको थियो । हो, मलाई त्यो फेरि फर्केला कथाले त्यसरी नै प्रभावित पारेको थियो जसरी मलाई मैले आसाममा हाई स्कूलमा अध्ययन गर्दा अंग्रेजी पाठ्य  पुस्तकका दुई कथा लिउ टल्सट्वायको  हाउ मच लैण्ड डज ए म्यान निड र अमेरिकी कथाकार वाशिंगटन आरभिङको  रिप भ्यान विंकल तथा हिन्दी पाठ्य पुस्तक गद्य माधुरीेको  चन्द्रधर शर्मा गुलेरीले लेखेको कथा उसने कहा थाले प्रभावित पारेका थिए । भनिन्छ चन्द्रधर शर्मा गुलेरीले जम्मा दुईबाट कथा लेखेका थिए । अर्को कथा पढ्ने मौका त मैले पाइनं । खोजेर  पढिन पनि । तर मलाई उसने कहा था कथा एउटा जीवन्त कथा जस्तो लागेको थियो । मलाई कता कता उसने कहाँ था र त्यो फेरि फर्केला उस्तै उस्तै कथा लाग्दछन् ।  फरक यत्ति हो

जय फासीवाद

जमीनबाट बर्खे च्याउ जस्तै उम्रिने होइन फासीवाद आकाशबाट असिना जस्तै बर्सिने होइन फासीवाद कुनै राजा महाराजाका बाहुलीबाट तुल काटेर आउने होइन फासीवाद कुृनै मंत्री महोदयका कर कमलबाट पानस बत्ती बालेर आउने होइन फासीवाद कुनै हातमा जलका करुवा समातेका पंच कन्यालाई अघि लाएर आउने होइन फासीवाद कुनै मठ मंदिरमा मण्डपमा बेदका ऋचा पढेर गीता पाठ गरेर शख घण्टी बजाएर बाजा बजाएर कर्नाल फुकेर नरा लगाएर ढोल पिटेर कुनै अग्लो डाँडाबाट हाको हालेर राँको बालेर हो हल्ला मच्चाउादै घोषणा गर्दै आउने होइन फासीवाद लोकतन्त्र कै जामा पहिरिंदै आउँछ फासीवाद लोकतन्त्र कै गीत गाउँदै आउँछ फासीवाद लोकतन्त्रकै नारा भट्टाउँदै आउँछ फासीवाद लोकतन्त्र कै झण्डा बोकेर आउँछ फासीवाद शान्ति सुरक्षाको नाममा आउँछ फासीवाद अमन चैनको नाममा आउँछ फासीवाद ऐन कानून संविधान कै नाममा आउँछ फासीवाद जति गैर कानूनी भए पनि कानूनी राजकै नाममा आउँछ फासीवाद लोकतन्त्र कै गर्भबाट जन्मिन्छ फासीवाद लोकतन्त्रकै अभ्यासबाट हुर्किन्छ फासीवाद लोकतन्त्रक्रै पक्ष पोषणबाट फैलिन्छ फासीवाद लोकतन्त्रकै संम्बद्र्धन संरक्षणबाट झंिगिन्छ फास