Skip to main content

सतिले सरापेका योे देशमा

  भीममल्लहरू मारिएको या देशमा

भीमसेन थापाहरू सेरिएको यो देशमा

दण्डित हुनु पर्न मान्छे सम्मानित हुन्छन्

सम्मानित हुनु पर्ने मान्छे दण्डित हुन्छन्

जेल जानु पर्ने मान्छे जेलर हुन्छन्

जेलर हुनु पर्ने मान्छे जेल जान्छन् 

देशभक्तहरू फुकी फुकी हिंड्नु पर्दछ यहाँ

लुकी लुकी बस्नु पर्दछ यहाँ 

देशघातीहरू त खुल्लमखुल्ला

ढुकी ढुकी बसेका हुन्छन् गौंडा गौंडामा

विदेशी दलालहरूको खेती हृुन्छ यहाँ 

लेन्डुपेहरूको  नीति  हुन्छ यहाँ

हुँदैन केही कुरा पनि दिनको उज्यालोमा यहाँ 

मध्यरातमा ठूला ठूला सौदाबाजी हुन्छ यहाँ

कारोबार हुन्छ यहाँ

लेनदेन हुन्छ यहाँ

किन बेच हुन्छ यहाँ

जनता जब गहिरो निंदमा हुन्छन् 

चोर र डाँकाहरू सल्बलाउन थाल्छन् 

देशको नाप नक्शा खल्बलाउन थाल्छन्

लुट्न र लुटाउन थाल्छन् 

सिंगै देश बेच्न नसके पनि ठेकेदारहरू

किस्ता किस्तामा देश बेच्दछन्

चिरा चिरा पारी देश बेच्दछन्

पलटिंङ गरी देश बेच्दछन्

अझ पनि जनता रही रहने  हो गहिरो निंदमा भने

भोलि जाग्दा उनी

अर्कै देशका बासिन्दा हुन सक्दछन् 

उनको देशको नाप नक्शा र्नै गायब हुन सक्दछ 

चुच्चे नक्शा गायब भए जस्तै 

गायब गरिए जस्तै 

चौकीदारको भरमा देश सुम्पिदा बर्बाद हुन सक्दछ 

जनता आफै चौकीदार बन्नु पर्दछ शायद 

जनता आफै पहरेदार बन्नु पर्दछ शायद

यसैले त आँखा चिम्लेर सुत्ने बेला होइन यो 

आवश्यक परे खुँडा खुकरी बोकेर जागाराम रहने बेला हो यो

संभावित  दुर्घटनाबाट देश बचाउने बेला हो यो 

देशमा कुनै अनर्थ हुनबाट रोक्ने बेला हो यो 

सगरमाथाको शिर झुक्न नदिने बेला हो यो 

बुद्धको देश गायब हुन नदिने बेला हो यो 

बीर पुर्खाको गौरव गाथा कायम राख्ने बेला हो यो ।

२० ७–२०७७

५–११–२०२०  

 




Comments

Popular posts from this blog

लालबीन क्षेत्रीको सम्झनामा

  हालै नागालैण्डको डिमापुरमा लालबीन क्षेत्रीको असामयिक मृत्यु भएको खबर पाएँ  । दुखित भएँ ।  उहाँको मृत्युको खबरले मलाई  सर्वप्रथम शिलाङ पुरायो । हाम्रो भेट र चिनाजानी शिलाङमा भएको थियो । अझ कुरा खु्लाएर भन्नु पर्दा हाम्रो प्रथमभेट गल्फलिंकमा भएको थियो । एशिया कै नामूद गल्फ फिल्ड गल्फ लिंकमा भएको थियो । त्यहाँ हामी पिकनिकमा उपस्थित थियौं । कुनि कताबाट mाालबीन क्षेत्री त्यहाँ झुल्किए । उनका साथमा अन्य कुनै व्यक्ति पनि हुनु पर्दछ । तर म स्मरण गर्न सकिरहेको छैन । जे होस्, लालबीन बडो रमाइलो व्यक्ति रहेछन् । नाच गान जानेका व्यक्ति रहेछन् । उनी त्यस पिकनिकमा नाचे गाए ।  शायद त्यही नाचगानले गर्दा नै उनी मेरो नजरमा परे । मेरो सम्झनामा रहे ।  हाम्रो त्यो भेटले पछि राजनीतिक सम्बन्ध समेत स्थापित  गर्यो । उनी बाम राजनीतिमा सम्पर्कित भए । पुष्पलालको नेतृत्वको कम्युनिष्ट पार्टीका नजिक भए । उनी डिमापुरमा सामाजिक साहित्यिक र सांस्कृतिक कार्यमा पनि क्रियाशील रहे ।  लालबीन क्षेत्रीको पुख्र्यौली घर स्याञ्जा हो ।  तर उनी स्या)ञ्जा पुगेको मलाई त्यति सम्झना छैन ।  पछि लालबीन क्षेत्रीको विबाह त्यतिबेला गुवाहा

त्यो फेरि फर्केला कथातिर फेरि फर्किंदा

     ।  मैले गल्कोटमा विद्यार्थी कालमा त्यो फोरि फर्केला कथा अध्ययन गरेका थिएँ । मलाई त्यस कथाले निकै नै प्रभावित पारेको थियो । मेरो बाल्यकालमा नै  लोककथाप्रति निकै धेरै रुचि भए पनि आधुुनिक कथाका सम्बन्धमा मेरो कुनै खासै ज्ञान थिएन । त्यतिबेला म शायद भवानी भिक्षुको नामसित परिचित भएको थिएँ थिएन त्यो पनि मलाई थाहा छैन । तर पनि उनको त्यो फरि फर्केला कथाले मलाई निकै प्रभावित पारेको थियो । हो, मलाई त्यो फेरि फर्केला कथाले त्यसरी नै प्रभावित पारेको थियो जसरी मलाई मैले आसाममा हाई स्कूलमा अध्ययन गर्दा अंग्रेजी पाठ्य  पुस्तकका दुई कथा लिउ टल्सट्वायको  हाउ मच लैण्ड डज ए म्यान निड र अमेरिकी कथाकार वाशिंगटन आरभिङको  रिप भ्यान विंकल तथा हिन्दी पाठ्य पुस्तक गद्य माधुरीेको  चन्द्रधर शर्मा गुलेरीले लेखेको कथा उसने कहा थाले प्रभावित पारेका थिए । भनिन्छ चन्द्रधर शर्मा गुलेरीले जम्मा दुईबाट कथा लेखेका थिए । अर्को कथा पढ्ने मौका त मैले पाइनं । खोजेर  पढिन पनि । तर मलाई उसने कहा था कथा एउटा जीवन्त कथा जस्तो लागेको थियो । मलाई कता कता उसने कहाँ था र त्यो फेरि फर्केला उस्तै उस्तै कथा लाग्दछन् ।  फरक यत्ति हो

सुमिनाको वागी स्त्रीको आत्मकताको एक अध्ययन

  सुमिनाको बागी स्त्रीको आत्मकथा नाममा उनको २०८० सालको पहिलो कविता संकलन प्रकाशित भएको छ । शायद यो बर्षको महिला हस्ताक्षरको यो एउटा सबभन्दा बडी चर्चित तथा महत्वपूर्ण साहित्यिक कृति हो । यो कुनै एक व्यक्तिको आत्मकथाको पुस्तक जस्तो सुनिन्छ । कसैको निजी आत्मकथा जस्तो लाग्दछ । तर कुरो यसो होइन । यो कविता संकलन हो । कविले मुख्यत महिलाहरूका समस्या र वेदनालाई आफ्ना कवितामा वाणी दिएको हुनाले यसलाई आत्मकथा पनि  भन्न सकिन्छ । तर यो आत्मकथा कुनै एक खास महिलाको जीवनमा आधारित नभएर आम महिलाको जीवनसित सम्बन्धित छ पनि भन्न सकिन्छ । यस कविता संकलनका कविताले कुनै एक खास महिलाको आवाजलाई बुलन्द गरेको देखिए पनि यसले आम महिलाको जीवनलाई प्रतिनिधित्व गरेको देखिन्छ । यस कविता सकलनले महिला कुनै न कुनै रूपमा पुरुषद्वारा पीडित भएको कुरालाई प्रतिबिम्बित गर्दछ । यस कविता संकलनमा मुख्यत पूँजीवादी समाजमा हुर्के बढेका महिलाहरूको चित्रण गरेको छ । उनीहरूको व्यथा कथालाई वाणी दिएको छ  ।  महिला सदा सर्वदा पुरुषद्वारा शोषित पीडित रहे भएको कुरा भने साँचो होइन । यस समाजलाई माक्र्सले मुख्यत ६ युगमा विभाजित गरेका छन् ।  आदिम सा