Skip to main content

सम्बन्ध

 

सम्बन्ध अझ सुध्रिदै जान्छ

१९५० को जस्तै असमान

नेपाल भारत मैत्री तथा शान्ति सन्धि गर्दै जाऊ 

नेपाल भारतसितको सम्बन्ध अझ सुघ्रिदै जान्छ

अझ गाढा हुृँदै जान्छ

सुदृढ हृँदै जान्छ 

नेपाल आमाको छाती चिरेर  

कोशी गंडकी महाकाली कर्नाली जस्तै 

नेपालका सारा नदी नाला खोला भारतका चरणमा सुम्पिदै जाऊ  

नेपाल भारतसितको सम्बन्ध अझ सुध्रिदै जान्छ 

अझ गाढा हुृँदै जान्छ

सुदृढ हृँदै जान्छ 

विभिन्न बहाना र विभिन्न नाउँमा छिमेकीलाई

उत्तरतिरका हटेका जस्ता चेक पोष्ट एक एक गर्दै फेरि खडा गर्न देऊ 

नेपाल भारतसितको सम्बन्ध अझ सुध्रिदै जान्छ 

अझ गाढा हुृँदै जान्छ 

सुदृढ हृँदै जान्छ 

दक्षिणतिरको वादशाहलाई 

रातारात  जंगे पिलर ढाल्न दऊ

जंगे पिलर गायब गर्न देऊ 

बर बर सार्न देऊ

यतारितको रस्ती बस्ती उतातिर पार्न देऊ

नेपाल भारतसितको सम्बन्ध अझ सुध्रिदै जान्छ 

अझ गाढा हुृँदै जान्छ 

सुदृढ हृँदै जान्छ 

हिजो मित्र राष्ट्रका चारलाख नागरिकका हात हातमा

नेपाली नागरिकताको प्रमाणपत्र थमाइदिए जस्तै

उताका नागरिकलाई पनि यताका नागरिक बनाइदिए जस्तै 

सीमापारिका हरेक पाहुनाहरूका हात हातमा पनि

अथितिदेवको देव भवको मन्त्र उच्चाहरण गर्दै

नेपाली नागरिक बनाउँद जाउँ 

नेपाली नागरिकको संख्या दिन दुना रात चौगुना बढाउँदै जाउँ 

नेपाल भारतसितको सम्बन्ध अझ सुध्रिदै जान्छ 

अझ गाढा हुृँदै जान्छ 

सुदृढ हृँदै जान्छ 

कुनै दिन अचानक गायब गरिएको नेपालको चुच्चे नक्शा पनि 

हिजो बल्ल बल्ल बनाएको चुच्चे नक्शा पनि 

दक्षिणतिरकै वादशाहका हुकूम प्रमांगीको अक्षरत पालना गर्दै 

उनको उर्दी अगाडि लम्पसार पर्दै

हटाउँदै जाउँ 

गायब पार्दै जाऊ 

नेपाललाई बुच्चे पार्दै जाऊ 

नेपाल भारतसितको सम्बन्ध अझ सुध्रिदै जान्छ 

अझ गाढा हुृँदै जान्छ 

सुदृढ हृँदै जान्छ 

मातृभुमिलाई विदेशी सेनाको परेड खेल्न मैदान बनाऊ 

साम्राज्यवादको दबाबमा 

उत्तरी छिमेकीलाई घेरा हाल्ने र समाप्त पार्नै रणनीतिको सफल कार्यान्वयनको लागि 

संसदैबाट नै एमसीसी पास गर्दै जाऊ 

बुद्धको देशलाई रक्तरंजित युद्धको रणभूमि बनाउँदै जाऊ 

नेपाल भारतसितको सम्बन्ध अझ सुध्रिदै जान्छ 

अझ गाढा हुृँदै जान्छ 

सुदृढ हृँदै जान्छ 

कम्युनिष्टको दुई तिहाईको सरकार छ तिम्रो साथमा यतिबेला  

खुदै प्रमुख प्रतिपक्ष पनि दाहिने हात छ तिम्रो यतिबेला 

उताको आदेश पर्खेर बस्ने जमात पनि त कम सहयोगी छैन तिम्रो आखिर

तिमीले चाहेमा

उताबाट आदेश आएमा

उताबाट आदेश पाएमा

रातारात 

नेपालको नक्शा नै बदल्न सक्दछौ 

नेपालको नक्शाको नक्शालाई जन्म दिनको केक बनाएर काट्न पनि सक्छौं 

लुन्डुपले जस्तै

कुर्सीसित सजिलै साट्न पनि सक्छौ 

सर्वशक्तिमान छौ तिमी यतिबेला

पक्कै फ्रान्सका ल्ुई चौधह जस्तै 

राज्य भनेको मै  तिमी हौ यतिबेला 

ऐन कानून संविधानभन्दा माथि छौ तिमी यतिबेला

आफ्नो शक्ति र सामथ्र्यको पुरा पुरा प्रयोग गर्दै जाउँ

मित्र राष्ट्रका सम्मानीय दूतलाई 

मध्यरातमा दर्शन दिए पनि भेट्दै जाऊ 

स्वागत सत्कार गर्दै जाऊ 

जे जे डिमाण्डको सूचि टेबल गर्दछन् 

जे जे योजना परियोजनाको रिपोर्ट पेश गर्दछन् 

माथिको आदेश मानेर 

कार्यावन्यन गर्दै जाऊ 

मावश्यक पर्दछ भने 

बादशाहलाई खुशी पार्न 

बिराधीहरूका खप्परमाथि लाठी र बुट बजार्दै जाऊ

पानीको फोहोराले अभिशेक गर्दै जाऊ 

गोलीको बर्षा गर्दै जाऊ 

सडक रक्ताम्मे पार्दै जाऊ

रगतको खोला बगाउँदै जाऊ 

यो देशका देशभक्त क्रान्तिकारीहरूमाथि झुठा मुद्धा लगाएर भए जेल भर्दै जाऊ

बोल्नेका मुख सिउँदै जाऊ 

लेख्नेका हातका औला काट्दै जाऊ

यसरी मात्र 

यस्तै यस्तै गरेर मात्र 

दक्षिणका बादशाह प्रसन्न हुन्छन्

नेपाल भारतसितको सम्बन्ध अझ सुध्रिदै जान्छ 

अझ गाढा हुृँदै जान्छ 

सुदृढ हृँदै जान्छ 

मलाई विश्वास छ 

तिमी टिक्यौ भने यो सब संभव छ 

तर मलाई ठूलो संदेह छ 

आखिर तिमी आफै पो टिक्छौ कि टिक्दैनौ ? 

२२–७–२०७७

७–११–२०२०



























































 

ृ 



 


 





























 

ृ 



 



 



 


 



 


Comments

Popular posts from this blog

लालबीन क्षेत्रीको सम्झनामा

  हालै नागालैण्डको डिमापुरमा लालबीन क्षेत्रीको असामयिक मृत्यु भएको खबर पाएँ  । दुखित भएँ ।  उहाँको मृत्युको खबरले मलाई  सर्वप्रथम शिलाङ पुरायो । हाम्रो भेट र चिनाजानी शिलाङमा भएको थियो । अझ कुरा खु्लाएर भन्नु पर्दा हाम्रो प्रथमभेट गल्फलिंकमा भएको थियो । एशिया कै नामूद गल्फ फिल्ड गल्फ लिंकमा भएको थियो । त्यहाँ हामी पिकनिकमा उपस्थित थियौं । कुनि कताबाट mाालबीन क्षेत्री त्यहाँ झुल्किए । उनका साथमा अन्य कुनै व्यक्ति पनि हुनु पर्दछ । तर म स्मरण गर्न सकिरहेको छैन । जे होस्, लालबीन बडो रमाइलो व्यक्ति रहेछन् । नाच गान जानेका व्यक्ति रहेछन् । उनी त्यस पिकनिकमा नाचे गाए ।  शायद त्यही नाचगानले गर्दा नै उनी मेरो नजरमा परे । मेरो सम्झनामा रहे ।  हाम्रो त्यो भेटले पछि राजनीतिक सम्बन्ध समेत स्थापित  गर्यो । उनी बाम राजनीतिमा सम्पर्कित भए । पुष्पलालको नेतृत्वको कम्युनिष्ट पार्टीका नजिक भए । उनी डिमापुरमा सामाजिक साहित्यिक र सांस्कृतिक कार्यमा पनि क्रियाशील रहे ।  लालबीन क्षेत्रीको पुख्र्यौली घर स्याञ्जा हो ।  तर उनी स्या)ञ्जा पुगेको मलाई त्यति सम्झना छैन ।  पछि लालबीन क्षेत्रीको विबाह त्यतिबेला गुवाहा

त्यो फेरि फर्केला कथातिर फेरि फर्किंदा

     ।  मैले गल्कोटमा विद्यार्थी कालमा त्यो फोरि फर्केला कथा अध्ययन गरेका थिएँ । मलाई त्यस कथाले निकै नै प्रभावित पारेको थियो । मेरो बाल्यकालमा नै  लोककथाप्रति निकै धेरै रुचि भए पनि आधुुनिक कथाका सम्बन्धमा मेरो कुनै खासै ज्ञान थिएन । त्यतिबेला म शायद भवानी भिक्षुको नामसित परिचित भएको थिएँ थिएन त्यो पनि मलाई थाहा छैन । तर पनि उनको त्यो फरि फर्केला कथाले मलाई निकै प्रभावित पारेको थियो । हो, मलाई त्यो फेरि फर्केला कथाले त्यसरी नै प्रभावित पारेको थियो जसरी मलाई मैले आसाममा हाई स्कूलमा अध्ययन गर्दा अंग्रेजी पाठ्य  पुस्तकका दुई कथा लिउ टल्सट्वायको  हाउ मच लैण्ड डज ए म्यान निड र अमेरिकी कथाकार वाशिंगटन आरभिङको  रिप भ्यान विंकल तथा हिन्दी पाठ्य पुस्तक गद्य माधुरीेको  चन्द्रधर शर्मा गुलेरीले लेखेको कथा उसने कहा थाले प्रभावित पारेका थिए । भनिन्छ चन्द्रधर शर्मा गुलेरीले जम्मा दुईबाट कथा लेखेका थिए । अर्को कथा पढ्ने मौका त मैले पाइनं । खोजेर  पढिन पनि । तर मलाई उसने कहा था कथा एउटा जीवन्त कथा जस्तो लागेको थियो । मलाई कता कता उसने कहाँ था र त्यो फेरि फर्केला उस्तै उस्तै कथा लाग्दछन् ।  फरक यत्ति हो

सुमिनाको वागी स्त्रीको आत्मकताको एक अध्ययन

  सुमिनाको बागी स्त्रीको आत्मकथा नाममा उनको २०८० सालको पहिलो कविता संकलन प्रकाशित भएको छ । शायद यो बर्षको महिला हस्ताक्षरको यो एउटा सबभन्दा बडी चर्चित तथा महत्वपूर्ण साहित्यिक कृति हो । यो कुनै एक व्यक्तिको आत्मकथाको पुस्तक जस्तो सुनिन्छ । कसैको निजी आत्मकथा जस्तो लाग्दछ । तर कुरो यसो होइन । यो कविता संकलन हो । कविले मुख्यत महिलाहरूका समस्या र वेदनालाई आफ्ना कवितामा वाणी दिएको हुनाले यसलाई आत्मकथा पनि  भन्न सकिन्छ । तर यो आत्मकथा कुनै एक खास महिलाको जीवनमा आधारित नभएर आम महिलाको जीवनसित सम्बन्धित छ पनि भन्न सकिन्छ । यस कविता संकलनका कविताले कुनै एक खास महिलाको आवाजलाई बुलन्द गरेको देखिए पनि यसले आम महिलाको जीवनलाई प्रतिनिधित्व गरेको देखिन्छ । यस कविता सकलनले महिला कुनै न कुनै रूपमा पुरुषद्वारा पीडित भएको कुरालाई प्रतिबिम्बित गर्दछ । यस कविता संकलनमा मुख्यत पूँजीवादी समाजमा हुर्के बढेका महिलाहरूको चित्रण गरेको छ । उनीहरूको व्यथा कथालाई वाणी दिएको छ  ।  महिला सदा सर्वदा पुरुषद्वारा शोषित पीडित रहे भएको कुरा भने साँचो होइन । यस समाजलाई माक्र्सले मुख्यत ६ युगमा विभाजित गरेका छन् ।  आदिम सा