Skip to main content

हामीमाथि काठमाण्डौमा रहस्यमय हमला

 


धेरै अघिको कुरा हो । त्यतिबेला म बुटबल बहुमुखी क्याम्पमा अध्यापन गर्दथें । त्यतिबेला तेजप्रसाद कडेल सर पनि बुटबल बहुमुखी क्याम्पसमा काम गर्दथे । हामीलाई त्रिभुवन युनिवर्सिटीको केन्द्रिय अंग्रेजी विभागले सेमिनारमा भाग लिन राजधानी बोलाएको थियो । म र  तेज प्रसाद कडेल प्रतिनिधिको रूपमा  राजधानी पुगेका थियौं । त्यतिबेला प्राध्यापकहरूको आवाश निर्माण बनिसकेको थिएन ।  यसैले हामी बागबजारको थकाली होटलमा बास बस्न पुग्यौं । 

हाम्रा साथमा एकजना रामापुरका व्यक्ति पनि थिए । उनको कुनै संभवत जमीन जग्गा सम्बन्धी मुद्दामा तेज प्रसाद कडेलले डिल गरेको अवस्था थियो । मुद्दा हेरिरहेको अवस्था थियो । 

पहिलो दिन हामी तिनै जना बागबजारको थकालीको होटलको माथिल्लो तलामा अगाडिपट्टिको कोठामा बसेका थियौं । अर्को दिन आफ्नो विशेष काम गरेर हाम्रा साथमा आएका व्यक्ति ( अहिले मैले उनको नाम स्मरण गर्न सकेको छैन ) बुटबल फर्केका थिए । यसैले हामीले अगाडिपट्टिको ठूलो कोठा छोडेर सानो दुई बेडको बीचको कोठा लिएका थियौं ।

एक छिन किताब पल्टाएर हेरे पछि तेज प्रसाद कडेल कुनातिरको कोठामा र म ठीक झ्याल मुनिको कोठामा पल्टेका थियौं । सुतेका थियौं । केही बेर पछि हामी  मस्त निन्द्रामा परेका थियौं ।

राति यस्तै १२ बजेतिर बाहिरबाट हामीमाथि कसैले सांघातिक हमला  । आक्रमण गर्यो ।   तलबाट प्रहार गरेको ढुंगाले म सुतेको पलंगमाथि भएको झ्यालका सिसा गजाम गुजुम फुटेको चर्को आवाजले होला शायद म निंदबाट झल्यांस ब्यृुझिएँ ।ं म पुरा होशमा थिइनं । मलाई कतैबाट ममाथि हमला भैरहेको र मैले त्यसको हिम्मत साथ सामना गर्नु पर्ने जस्तो अनुभूति गरें र सुतेको ठाउँबाट जुरुक्क उठेर सिरकलाई ढालको रूपमा प्रयोग गर्दै दु््श्मनको हमलाको प्रतिरक्षा गर्न थालें । म हर आक्रमणको सामना गर्न डिफेन्स पोजिसनमा थिएँ । मलाई लागिरहेको थियो म सिरकको सहायताले दुश्मनको हमलालाई फेस गर्दछु । मेरो यो सब प्रतिक्रिया  अर्धचेतको अवस्था थियो । अर्ध निन्द्राको अवस्थाको थियो ।  मलाई थाहा थिएन यस हमलामा तेज प्रसाद कडेलको के कस्तो प्रतिक्रिया भयो । रह्यो । तर मेरो अर्धचेत वा अर्ध निन्द्राको प्रतिक्रिया लामो अवधिको लागि रहेन । निंदमा रहेको अवस्थामा ढूंगा प्रहारले सिसा फुटको आवाजले व्युँतेको म पुरै अर्ध निन्द्राबाट होशमा आए पछि मलाई नै आक्रमणको सामना गर्न सिरेकलाई ढाल बनाएर पुरै डिफेन्स पोजिसनमा रहेको मेरो त्यो रूप म स्वयंलाई हास्यपद लाग्यो । त्यतिबेला मलाई वास्तवमा भएको के हो र गर्दै के छु भन्ने कुरा एकीन हुन सकेको थिएन । म सब कुरा अर्धचेतको अवस्थामा गरिरहेको थिएँ । एक प्रकारले वेहोशीको अवस्थामा गरिरहको थिएँ । 

एक पछि हामी दुबै होशमा आयौं । हामीले राम्ररी थाहा पायौं कसैले तल गल्लीबाट ढुंगा प्रहार गरेर हामी सुतेको झ्यालको सिसा फुटालेको रहेछ ।  हामी ढुंगा प्रहार र सिसा फुटेको आवाजले मस्त निंदबाट एक्कासि व्युँझेका रहेछौं । मैले जनाएको सब प्रतिक्रिया मेरो सचेत मनको अभिव्यक्ति रहेनछ । मेरो अर्ध निन्द्राको अवस्थामो गतिविधि रहेछ ।  मेरो अर्ध चेतको अवस्थाको क्रियाकलाप रहेछ । ढुंगा प्रहारबाट बच्नको लागि म कोठाबाट भाग्नको सट्टा आक्रमणको डटेर सामना गर्न डिफेन्स पोजिसनमा सिरकलाई ढाल बनाई प्रतिरक्षामा लागेको रहेछु ।  

अपरिचित व्यक्तिको ढुंगा प्रहार र त्यसबाट झ्यालका सिसा फुट्दा पनि मलाई कुनै चोट पटक लागेको थिएन । तैपनि होटलका थकाली महिलाले तुरुन्त हाम्रो कोठामा आएर मलाई टाउकामा सिसाका साना साना टुक्रा परेका हुन सक्दछन् भनेर नुहाउन लगाइन् । उनले हाम्रा ओछ्यानका सबै लुगा हटाएर नयाँ लुगा ल्याएर विस्तारा लगाइदिइन् । त्यस पछि हामी चुुपचाप सुत्यौं । त्यही आक्रमणको निशाना बनेको कोठामा । 

भोलि विहान उठेर पहिलो रात सुतेको कोठामा हेर्न जाँदा त्यस कोठमा झन् ठूलो आक्रमण भएको रहेछ । तलबाट प्रहार गरेको ठूलो ढुंगा थुपुक्क ओछ्यानमाथि विश्राम गरिरहेको रहेछ । हामीलाई लाग्यो हामी त्यस ठाउँमा सुतेका भए अवश्य पनि हामी घाइते हुने रहेछौं । ढुँगाको प्रहारले घाइते हुने रहेछौं । हामी अंग्रेजी विषयको सेमिनारमा भाग लिन नसक्ने अवस्थामा पुग्दारहेछौं ।  

आजभन्दा झण्डै चार दशक अघि घटेको यस रहस्यमय  घटनाको मैले खासै चर्चा गरेको थिइनं । कुरामा कुरा चल्दा  केही साथीबीच यस सम्बन्धमा साधारण कुराकानी भए पनि यो व्यापक चर्चाको विषय बस्तु बनेको थिएन । त्यो कुनै ठूलो मुद्दा बनेको थिएन । 

त्यतिबेल हामीलाई कसले किन हामीमाथि त्यस प्रकारले हमला गर्यो त्यसबारे हामीले कुनै सोधी खोजी जाँच बुझ गरेनौं ।  चुपचाप बस्यौं । कतै ठूलो हो हल गरनौं । त्यतिबेला हामीबीच यस हमलाका सम्भाव्य कारणप्रति सामान्य चर्चा भए पनि यो कुनै गंभीर विषय बनेन । कुनै गंभीर मुद्दा बनेन  । 

हामीले त्यस हमलाको संभाव्य कारणका सम्बन्ध कुनै गंभीर चिन्तन मनन गरेनौं । त्यसलाई असमान्य र असाधारण प्रकारको घटना परिघटना भए पनि त्यसलाई सामान्य घटना परिघटनाको रूपमा लियौं ।  हामीले यस सम्बन्धमा कतै उजुर बाजुर गर्न आवश्यक पनि ठानेनौं । घटना जति खतरनाक भए पनि  त्यत्तिकै फासफुस भयो ।  हाल आएर त्यस घटनाका सम्बन्धमा चिन्तन मनन गर्दा हामी त्यस रहस्यमय हमलाका  निम्न थ्योरी हुन सक्ने संभावना देख्न सक्दछौं ।

१ यो हमला हामीसित राजधानी पुगेका रामापुरका व्यक्तिमाथि थियो । उनको जोसित झै झगडा भएको थियो उसले नै आफै वा कुनै मान्छे लगाएर यो घटना घटाएको थियो । यो सुनियोजित घटना थियो । 

२ यो हमला होटल मालिकप्रतिको रिस इभी डाहा वा दुश्मनीको परिणाम थियो । होटलका मालिकसित कुनै छिमेकी होटलवाला वा अन्य कनै व्यक्तिसित दुश्मनी रहेको थियो । उक्त होटललाई  असफल बनाउन यो घटना घटाइएको थियो । 

३ यो घटना होटलमा काम गर्ने कुनै कामदारलाई होटल मालिकले पुरा तलब नदिएको हुनाले वा तलब दिन आल टाल गरेकोले होटलमा काम गर्न छोडेको कुनै व्यक्तिले त्यस होटललाई हैरान परिशान गर्न र ग्राहकलाई भडकाउन समेत यस किसिमको हमला गरिएको थियो । 

४  यो हमला कुनै जँड्या व्यक्तिबाट भएको थियो  । जँड्या व्यक्तिले बेमतलब घरका झ्यालमा ढुंगा हान्दै र झ्यालको सिसा फुटाल्दै आनन्द लिनको लागि यस्तो हरकत गरेको हो ।  

४ यो हमला कुनै बौलाहाबाट भएको थियो । कुनै पनि सज्जन व्यक्तिले यस प्रकारले कसैक ाझ्याल ढोकामा ढुंगा हान्दैन । ढुंगा हान्दै हिड्दैन । यस्तो काम कुनै बौलाहाले मात्र गर्न सक्दछ  । बौलाहाले के गर्दा के हुन्छ भन्ने कुरा थाहा हुँदैन । यसैले उसले जता पनि र जसलाई पनि ढुंगा प्रहार गर्न सक्दछ । अवश्य पनि सबै बोलाहा ढुंगा हान्दै हिंड्दैनन् । कुनै कुनै बौलाहा यसरी जथाभावी ढुंगा फाल्दै र हान्दै हिंड्ने पनि हुन्छन् । यस्तै प्रकारको बौलाहाले झ्यालका सिसा गजाम गुजुम फुट्ने गरी ढुंगा प्रहार गरेको हुन सक्दछ । 

५ यो हमला कुनै बिठ्याहा व्यक्तिबाट भएका थियो । समाजमा कति गैर जिम्वेवार व्यक्ति पनि हुन्छन् । कसैको धन सम्पतिमा हानि नोक्सानी पुराउन पाए निकै आनन्द प्राप्त गर्नै  व्यक्ति पनि हुन्छन् । विठ्याइ गरेर रमाउने र रमाइलो गर्ने व्यक्ति पनि हुन्छन् समाजमा । यस्तै विठ्याइ गरेर आनन्द प्राप्त गर्न चाहने व्यक्तिबाट नै यस किसिमको आक्रमण भएको हो ।

९—२—२०८१

२२—५—२०२४


 








,


Comments

Popular posts from this blog

लालबीन क्षेत्रीको सम्झनामा

  हालै नागालैण्डको डिमापुरमा लालबीन क्षेत्रीको असामयिक मृत्यु भएको खबर पाएँ  । दुखित भएँ ।  उहाँको मृत्युको खबरले मलाई  सर्वप्रथम शिलाङ पुरायो । हाम्रो भेट र चिनाजानी शिलाङमा भएको थियो । अझ कुरा खु्लाएर भन्नु पर्दा हाम्रो प्रथमभेट गल्फलिंकमा भएको थियो । एशिया कै नामूद गल्फ फिल्ड गल्फ लिंकमा भएको थियो । त्यहाँ हामी पिकनिकमा उपस्थित थियौं । कुनि कताबाट mाालबीन क्षेत्री त्यहाँ झुल्किए । उनका साथमा अन्य कुनै व्यक्ति पनि हुनु पर्दछ । तर म स्मरण गर्न सकिरहेको छैन । जे होस्, लालबीन बडो रमाइलो व्यक्ति रहेछन् । नाच गान जानेका व्यक्ति रहेछन् । उनी त्यस पिकनिकमा नाचे गाए ।  शायद त्यही नाचगानले गर्दा नै उनी मेरो नजरमा परे । मेरो सम्झनामा रहे ।  हाम्रो त्यो भेटले पछि राजनीतिक सम्बन्ध समेत स्थापित  गर्यो । उनी बाम राजनीतिमा सम्पर्कित भए । पुष्पलालको नेतृत्वको कम्युनिष्ट पार्टीका नजिक भए । उनी डिमापुरमा सामाजिक साहित्यिक र सांस्कृतिक कार्यमा पनि क्रियाशील रहे ।  लालबीन क्षेत्रीको पुख्र्यौली घर स्याञ्जा हो ।  तर उनी स्या)ञ्जा पुगेको मलाई त्यति सम्झना छैन ।  पछि लालबीन क्षेत्रीको विबाह त्यतिबेला गुवाहा

त्यो फेरि फर्केला कथातिर फेरि फर्किंदा

     ।  मैले गल्कोटमा विद्यार्थी कालमा त्यो फोरि फर्केला कथा अध्ययन गरेका थिएँ । मलाई त्यस कथाले निकै नै प्रभावित पारेको थियो । मेरो बाल्यकालमा नै  लोककथाप्रति निकै धेरै रुचि भए पनि आधुुनिक कथाका सम्बन्धमा मेरो कुनै खासै ज्ञान थिएन । त्यतिबेला म शायद भवानी भिक्षुको नामसित परिचित भएको थिएँ थिएन त्यो पनि मलाई थाहा छैन । तर पनि उनको त्यो फरि फर्केला कथाले मलाई निकै प्रभावित पारेको थियो । हो, मलाई त्यो फेरि फर्केला कथाले त्यसरी नै प्रभावित पारेको थियो जसरी मलाई मैले आसाममा हाई स्कूलमा अध्ययन गर्दा अंग्रेजी पाठ्य  पुस्तकका दुई कथा लिउ टल्सट्वायको  हाउ मच लैण्ड डज ए म्यान निड र अमेरिकी कथाकार वाशिंगटन आरभिङको  रिप भ्यान विंकल तथा हिन्दी पाठ्य पुस्तक गद्य माधुरीेको  चन्द्रधर शर्मा गुलेरीले लेखेको कथा उसने कहा थाले प्रभावित पारेका थिए । भनिन्छ चन्द्रधर शर्मा गुलेरीले जम्मा दुईबाट कथा लेखेका थिए । अर्को कथा पढ्ने मौका त मैले पाइनं । खोजेर  पढिन पनि । तर मलाई उसने कहा था कथा एउटा जीवन्त कथा जस्तो लागेको थियो । मलाई कता कता उसने कहाँ था र त्यो फेरि फर्केला उस्तै उस्तै कथा लाग्दछन् ।  फरक यत्ति हो

सुमिनाको वागी स्त्रीको आत्मकताको एक अध्ययन

  सुमिनाको बागी स्त्रीको आत्मकथा नाममा उनको २०८० सालको पहिलो कविता संकलन प्रकाशित भएको छ । शायद यो बर्षको महिला हस्ताक्षरको यो एउटा सबभन्दा बडी चर्चित तथा महत्वपूर्ण साहित्यिक कृति हो । यो कुनै एक व्यक्तिको आत्मकथाको पुस्तक जस्तो सुनिन्छ । कसैको निजी आत्मकथा जस्तो लाग्दछ । तर कुरो यसो होइन । यो कविता संकलन हो । कविले मुख्यत महिलाहरूका समस्या र वेदनालाई आफ्ना कवितामा वाणी दिएको हुनाले यसलाई आत्मकथा पनि  भन्न सकिन्छ । तर यो आत्मकथा कुनै एक खास महिलाको जीवनमा आधारित नभएर आम महिलाको जीवनसित सम्बन्धित छ पनि भन्न सकिन्छ । यस कविता संकलनका कविताले कुनै एक खास महिलाको आवाजलाई बुलन्द गरेको देखिए पनि यसले आम महिलाको जीवनलाई प्रतिनिधित्व गरेको देखिन्छ । यस कविता सकलनले महिला कुनै न कुनै रूपमा पुरुषद्वारा पीडित भएको कुरालाई प्रतिबिम्बित गर्दछ । यस कविता संकलनमा मुख्यत पूँजीवादी समाजमा हुर्के बढेका महिलाहरूको चित्रण गरेको छ । उनीहरूको व्यथा कथालाई वाणी दिएको छ  ।  महिला सदा सर्वदा पुरुषद्वारा शोषित पीडित रहे भएको कुरा भने साँचो होइन । यस समाजलाई माक्र्सले मुख्यत ६ युगमा विभाजित गरेका छन् ।  आदिम सा