गुँड त काँचै रहेछ

 

मैले केटाकटीमा भनेको रहेछु — गुँड त काँचै रहेछ । मैले त्यसरी केटाकेटीमा भनेको कुरा पछिसम्म धेरैेले चर्चा गरेको सुन्दथें — यसले त सानोमा गुँड त काँचै रहेछ भन्दथ्यो । यद्पि मैले सानामा त्यसरी गुँड त काँचै रहेछ भनेको कुरा सम्झिन्न । सम्झिन सक्दिनं । संझिन्छु त यसले सानामा गुँड त काँचै रहेछ भन्थ्यो भन्ने कुरा । मैले सानामा भनेको यो कुरा एक कान दुई कान हुँदै मैदान भएको थियो । 

मेरा बुबा रविलाल साहनीले म जन्मिनुभन्दा अघिदेखि माथि गाउँ हुलुवाबाट तल बामियामा सगरिया  ( पार्टनरसिप ) मा दोकान गर्न थाल्नु भएको रहेछ । पार्टनर रहेछन् जेठा बुबा  हवल्दार करबीर साहनी, कान्छा बुबा दुर्ग सिंह साहनी तथा डाँडाका पूर्णबहादुर भण्डारी ।  पछि जेठा बुबाले दोकान गर्न छोड्नु भएछ । कान्छा बुबाले अलगै बामियामा हुलुवा खोलामाथि पाखमा दोकान गर्न थाल्ुनु भएछ । बुबाले आँगाखेतमा दोकान गर्न थाल्नु भएछ  । डाँडाका भण्डारीले बाँसखोलामा दोकान गर्न थाल्नु भएछ । 

बुबाले आँगाखेतको व्यापार गर्दा दोकानमा कपडा लत्ताको साथसाथै खिच्री मिच्री,  सिगरेट, मार्चिस, तमाखु,  चिनी, मिस्री , गडी , सुपारी ,सितल गेडी , गुँड आदि राख्नुहुन्थ्यो । उहाँले प्राय बुटवलतिरबाट माल सामान चलाउनुहुन्थ्यो । हाम्रो दोकानमा  गुल्मी थोर्गाको गुँड पनि राखिन्थ्यो ।

मलाई सानामा गुलियो चीज खान निकै मन पर्दथ्यो । पहाडमा गुलियो चीज भन्नु चिनी , मिस्री, शितल गेडी , गुँड आदि नै हुन्थे ।

आफ्नै दोकानमा बिक्रीको लागि टन्न गुँड राखिएको हुँदा मैले सानामा निकै धेरै गुँड खानु कुनै अनौठो कुरा भएन ।

गुँडको सम्बन्धमा मैले हाम्रो गाउँमा घटेको सत्य कथा पनि सुनको थिएँ । मैले सुने अनुसार मल्मका जिम्वालले आफ्नो छोरालाई हाम्रो दोकानमा एक रुपियाँको गुँड किन्न पठाएका रहेछन् । उनी एक रुपियाँको गुँड किनर आफ्नो घरतिर लागेछन् । बाटोमा हिंड्दै गर्दा उनले आफ्नो मन थाम्न सकेनछन् । यसैले उनले एक टुक्रो पारेर अलिकति गुँड खाएछन् । उनलाई गुँड निकै मीठो लागेछ । अझ खाउँ खाउँ जस्तो लागेछ । यसैले उनले फेरि सानो टुक्रो पारेर गुँड खाएछन् । उनलाई जति खायो उति गुँड मीठो लागेछ । उनलाई अझ गुँड खाउँ खाउँ जस्तो लाग्न थालेछ । गुँडको टुक्रो खाएर उनलाई आफ्नो मुखलाई जिस्काए जस्तो पनि लागेछ ।  उनले जति कोशिस गरे पनि आफ्नो मन थाम्न सकेनछन् । त्यसैले फेरि पनि उनले एक टुक्रो गुँड फोरेर खाएछन् । यसरी पटक पटक फोरेर खाँदा गुँडको डल्लो सानो हुन थालेछ । त्यसैले उनले आमाका कसम खाएर अब एक टुक्रा गुँड खाए पछि अरु थप गुँड त  खाँदै खान्न भनेछन् । उनले त्यसरी आमाको कसम खाएर अब अरु गुँड खाँदै खान्न भने पनि उनको मन फेरि पनि थामिन सकेनछ । उनलाई गुँड खाउँ खाउँ जस्तो लागेछ । उनले सोचेछन् मैले अब गुँड नखाने जति कडा कसम खाएको भए पनि मैले खाएको कसम कसैले सुनेको छैन । यसैले मैले अर्को टुक्रो गुँड भाँचेर खाए पनि मेरो सामुन्ने अंगुलो उठाउने कोही हुने छैन । उनले फेरि पनि कडा कसम खाँदै अब एक टुक्रो गुँड फोरेर खाए पछि अरु टुक्रो खाने छैन भनेछन् । त्यो टुक्रो गुँड खाए पछि  उनलाई फेरि अरु गुँड खाउँ खाउँ जस्तो लागेछ । मैले खाएको कसम कसैले सुनेको छैन भन्दै फेरि पनि उनले अर्को टुक्रा गुँड फोरेर खाएछन् । यसरी एक पछि अर्को टुक्रा गुँड फोर्दै खाँदै जाँदा माथि घर पुग्ने बेलासम्म गुँडको डल्लो नै सकिएछ । उनी रित्तै हात घर पुगेछन् । घरमा उनले गुँड खाएँ नभनेर पैसा हरायो भनेछन् ।

जे होस् ,बाटोमा मन थाम्न नसकेर मीठो मीठो गुँड भाच्दै खाँदा घरमा उनले बुबाको नमीठो झम्की खानु परेछ ।

एक दिन सानामा मैले निकै धेरै गुँड खाएको हुनाले होला मलाई अरु बढ्ना गुँड खाने इच्छा भएनछ । मलाई कता कता गुँड मीठो लाग्न छोडेछ । गुँड तीतो तीतो लाग्न थालेछ । मैले धेरै गुँड खाएर मलाई गुँड तीतो जस्तो लागेको हो भन्ने ज्ञान हुन सकेनछ । मैले सोंचेछु , गुँड राम्ररी नपाकेर नमीठो भएको हो ।  तीतो भएको हो । यसैले मैले खान थालेको गुँड फाल्दै भनेछु — म गुँड खान्न । गुँड त काँचै रहेछ ।

२६—९—२०६९